Ilir, jongerencoach
Ilir is één van onze jongerencoaches. Hij is verantwoordelijk voor de wijk Antwerpen-Kiel. In deze wijk is sinds 2017 het project AREA2020 van start gegaan.
In dit artikel kan je lezen hoe Ilir werkt, wat hij belangrijk vindt in zijn job en wat de meerwaarde is van het project AREA2020 voor hem als jongerencoach.
Wat is een jongerencoach nu eigenlijk?
Een jongerencoach is een expert in het begrijpen en vertalen van de leefwereld van jongeren. De coaches zijn een positief rolmodel en vertrouwensfiguur. Hij ondersteunt jongeren actief in hun relatie met de school en met hun gezin.
Een jongerencoach heeft als taak schooluitval en ongekwalificeerde uitstroom te proberen voorkomen. Dit doen ze door jongeren op school te houden of ze daar terug te krijgen.We vinden het ook belangrijk dat jongeren zich goed voelen op school en proberen we ervoor te zorgen dat ze op een positieve manier in interactie gaan met leerkrachten en medeleerlingen.
De jongerencoach werkt voor Kwadraat en studeert daarnaast nog voor een sociale opleiding in het volwassenenonderwijs HBO5.
Als jongerencoach werk je ‘laagdrempelig’. Wat mag ik daaronder verstaan?
Los van het papierwerk, los van de officiële wegen…, kan je onmiddellijk met een jongere aan de slag gaan. Jongeren kennen jou, spreken jou aan op de scholen of in de wijk of andere professionals brengen de jongere met mij in contact en je bent samen vertrokken.
Het gaat dus steeds over jongeren uit de wijk; ze wonen er of lopen er school. Dat noemen we de Territoriale dossiers.
We hebben ook Vraaggestuurde dossiers. Bij deze dossiers komt vaak een iets zwaardere problematiek aan bod. Deze jongeren komen meestal vanuit een andere wijk naar ons toe en moeten een hele officiële weg volgen vooraleer ze van start kunnen gaan. Ze worden aangemeld via het Centraal Meldpunt voor Risicojongeren. Je kan hier iets minder laagdrempelig werken.
Zo zit ik binnen AREA2020 iedere week samen met Veerle Vanopstal, de contactpersoon voor het Centraal Meldpunt binnen AREA2020. Ze besprak met mij een dossier dat ze eigenlijk Vraaggestuurd wilde aanmelden, maar de jongere bleek op het Kiel te wonen en naar school te gaan.Dan is de Vraaggestuurde procedure niet nodig. Het is ook aangenamer, gemakkelijker en minder beangstigend voor de jongere. Veerle liet de jongere met me contact opnemen en we konden onmiddellijk van start gaan.
Jij gaat ook nog zelf naar school. Hoe combineer je dat met jouw job?
Ik ga 2 dagen naar school van 13u tot 21u. De andere dagen werk ik als jongerencoach. Daarnaast heb ik ook nog een gezin en ben ik vader.
Het is moeilijk om alles te combineren en het is soms erg vermoeiend, maar het lukt me wel en ik zal er ook voor zorgen dat het me lukt!
Ik zie het als een tweede kans omdat ik destijds mijn school niet wilde afmaken. Nu neem ik de volle agenda er heel graag bij.
Het heeft ook ergens een voordeel omdat ik naar de jongere kan terug koppelen; ‘Kijk, neem jouw tijd, nu, nu dat het kan. Ik ben ouder dan jij, ben een vader en echtgenoot en ga ook nog steeds naar school.’
Hoeveel jaren ben je al aan het studeren en hoeveel moet je nog?
Ik ben bijna rond met de Graduaatopleiding Maatschappelijk Werk via HBO5. Ik heb nog 1 jaar te gaan. Momenteel ben ik aan het overwegen om daarna een extra jaar te doen om mijn bachelor te behalen. Dit schept later toch extra mogelijkheden. Als mijn werkgever me de kans geeft om dit te doen, dan ga ik deze kans niet laten liggen. Niet meer.
Ik zie het als een soort van geschenk dat ik gekregen heb, want niet veel mensen krijgen deze kans. Er zijn maar 4 mensen per keer die dit traject kunnen volgen.
Na onze studie is het de bedoeling dat we doorstromen binnen Kwadraat of binnen CAW. Pas dan komt er een plaats vrij voor een nieuwe jongerencoach. Het is dus één kans uit de duizend.
Voor het jongerencoaching project, was ik Jojo en daarvoor heb ik zware arbeidsintensieve jobs gedaan zoals fabriekswerk. Het is fijn om te ervaren dat mijn capaciteiten en potentieel toch hoger liggen dan dat. Dat had ik toen nooit kunnen bedenken. Deze werkervaring en levenservaring neem ik wel mee in mijn job als jongerencoach om jongeren te motiveren om nu werk te maken van hun toekomst.
Wat was voor jou dé ervaring als jongerencoach de voorbije 3 jaren?
Als jongerencoach ben je een erg belangrijke schakelfiguur in de wijk en in zekere zin onmisbaar, desondanks de laagdrempeligheid en het feit dat deze manier van werken voor de “echte professionals” soms misschien wat onprofessioneel kan overkomen. Maar doe het maar eens zonder die affiniteit met de leefwereld van de jongere. Dan is het bijna onmogelijk om tot een eerlijk compromis te komen tussen de jongeren en de school of tussen de jongeren en zijn ouders.
Heb je zo één specifiek moment, één situatie, één … waarvan je zegt; dat blijft me bij?
Jawel. Ik ben zelf een zware jongen geweest, maar was het niet gewoon om op een onrespectvolle manier aangesproken te worden.
Ik maakte een situatie mee waar een jongere niet zo dankbaar was voor wat ik deed en mij eerder wilde gebruiken. Ik ben transparant gebleven en heb gezegd dat het niet de bedoeling was om me op te zetten tegen de school. Dat we tot een akkoord moesten proberen te komen. De jongere was er niet mee gediend. Hij begon te dreigen en dat kwam wel erg dicht voor mij.
Je moet weten dat als je deze job doet, je ook bepaalde dingen opgeeft. Jongeren zien jou in eerste instantie niet voor de persoon die je bent, maar eerder voor de functie die je bekleedt. Je moet het vertrouwen en het respect van de jongere nog winnen.
Maar er is veel meer aan dit verhaal, want een jaar later heeft de jongere me terug gecontacteerd. De jongere was nu wél dankbaar voor wat ik had gedaan en was dus tot zijn positieve gekomen. Iets dat erg negatief was begonnen, draaide positief uit. Ik dacht dat het nooit zou goed komen, maar hij liet me weten dat hij dat jaar afstudeerde en dat was fijn om te horen. Ergens moet ik toch iets betekend te hebben voor deze jongere.
Het is dus niet omdat er vandaag niets beweegt dat het morgen niets zal betekenen. Je geeft dingen mee maar het hoeft niet onmiddellijk resultaat op te leveren. Het mag ook later zijn. Als je die jongere maar een bagage mee geeft waar hij iets aan heeft. Dat is mijn doel als jongerencoach.
Wat is jouw uniek talent of trademark als jongercoach?
Mijn communicatie-skills, denk ik. Ik kan met een klik omschakelen van straattaal naar een professionele communicatie.
Wat is voor jou het leukste aan de job van jongerecoach?
Ik ben erg graag met jongeren bezig en haal er veel voldoening uit om jongeren te zien groeien. Ik ben zelf een jongere geweest die worstelde en ik kon bij niemand terecht.
Als je zo op het einde van het jaar berichten krijgt, van ‘ik heb mijn diploma gehaald’, is dat zalig om te lezen. Want jongeren komen bij je toe als risico jongeren, als jongeren die erg veel kans hebben om uit te vallen, dan vernemen dat ze geslaagd zijn, is geweldig!
Veel voldoening haal ik ook uit het feit dat ik jongeren kan geven waar ik zelf niet op kon rekenen toen ik zelf een schoolgaande jongere was. Ik zeg hen altijd ‘Maak er gebruik van, want het is er. Niet elke jongere heeft dat geluk.’
Ik hoor als redenen om een jongerencoach in te schakelen; de kans op schooluitval, beperkte motivatie voor school, …
Komen er ook jongeren tot bij jou die het moeilijk hebben thuis?
Ja, ik had zo een meisje, met een erg moeilijke thuisrelatie. Dit woog door op haar gemoed en had een invloed op haar schoolresultaten. Ze voelde zich niet goed, voelde zich niet aanvaard door haar leeftijdsgenoten want er werd haar thuis veel ontzegt, … Ze kwam ermee tot bij mij. Wanneer ik voorstelde er iets mee te doen, om te bemiddelen thuis, wilde ze dit niet. Voor dit meisje was het goed genoeg dat ze kon ventileren en dat resulteerde ook in betere resultaten op school.
Als de jongere niet wil dat ik actie onderneem, doe ik dat ook niet. Ik probeer naar een jongere toe steeds transparant te zijn en te kijken naar “Wat wil jij in dit verhaal” en “Het gaat om jou en niet om mij.” Bij ons kunnen ze hun verhaal doen. Wij kunnen dan, indien gewenst hun verhaal vertalen en terug koppelen naar de school en/of naar hun ouders.
Opm: Jongerencoaches hebben we een signaalfunctie en werken samen met de jongeren toe naar een juiste doorverwijzing, zodat de juiste hulpverlening voor bepaalde specifieke situaties aangevraagd en geïnstalleerd kan worden. Jongerencoaches nemen geen contextbegeleiding op zich.
Privacy, beroepsgeheim is een belangrijk gegeven in het creëren van een vertrouwensband. Ik geef dat ook steeds mee. Het geeft een sterk gevoel van veiligheid. Je wilt niet dat je persoonlijke problemen aan de grote klok worden gehangen. Er is ook een periode van aftasten nodig; ’Wie heb ik voor me?’,‘Kan ik deze persoon vertrouwen?’
Het helpt ook om mee te geven aan de jongere dat je wel met de school werkt, maar geen deel bent van de school. Jongeren zijn soms bang dat als ze iets persoonlijk delen dat het snel de ronde doet op school of dat ze er achteraf nog een kostenplaatje voor krijgen.
Wat is nu AREA 2020?
AREA 2020 is een initiatief vanuit de stad Antwerpen dat jongeren uit Antwerpen-Kiel gelijke kansen wil geven. Ze merkten nl. op dat 1/4e van de jongeren ongekwalificeerd uitstromen in het onderwijs. (Dit wil zeggen dat 25% van de jongeren hun diploma secundair onderwijs niet behalen.)
Als het een succesverhaal worden, willen ze dit doortrekken naar andere wijk door trekken.
Hoe beweeg je je binnen het project als jongerencoach? Hoe ben je betrokken?
AREA2020 heeft als project het doel om samen te werken, om samen 1 dorp te vormen, met als gedeelde methodiek Nieuwe Autoriteit. Ze willen eilandjes van professionals die naast elkaar werken, vermijden en één overkoepelende eensgezinde interesse/visie creëren.
Je blijft bij jouw eigen job, jouw functie, jouw organisatie, maar je hebt ook een plaats binnen het project. Professionals kunnen beroep doen op elkaar. Iemand van de Voorzorg bv. die normaal gezien niet in contact komt met een Jongerencoach, kan dankzij dit project beroep doen op mij. In de themagerichte Intervisies komen we in contact met elkaar, leren we andere vakmensen kennen, ook mensen die niet rechtstreeks iets te maken hebben met het thema van het project, maar wel werkzaam zijn in de wijk, zoals de Stadswacht.
We gaan er in dialoog met elkaar, geven elkaar feedback over hoe het in onze job loopt, welke problemen we ervaren en spelen op elkaar in. We leren elkaar kennen, leren wie juist wat doet en hoe we elkaar kunnen helpen en versterken.
Zo kwam er ooit het thema ‘Sluikstort’ aan bod. Normaal gezien heb ik daar, als jongerencoach, niets mee te maken, maar door de Intervisie, zag ik in dat ik er wél iets mee kan doen door jongeren er bewust van te maken. Want jongeren eten ook in het park en laten soms vuil achter.
Je spreekt over de methodiek Nieuwe Autoriteit? Wat is Nieuwe Autoriteit?
Waar er vroeger een autoritaire aanpak was, gaat men zich in deze methodiek eerder richten op gelijkwaardigheid en het geweldloos verzetten tegen bepaalde problemen. Als jongerencoach hebben we geen sanctionerende rol, maar werken we vanuit een vertrouwensband. Dat is ons voordeel. We passen vanuit ons takenpakket de techniek bijna automatisch toe. Maar het is bv. mooi om te zien hoe politieagenten het ook toepassen door meer met de jongeren te praten i.p.v. ze onmiddellijk te arresteren en mee te nemen naar het politiebureau. Zo proberen ze de jongeren te wijzen op hun eigen aandeel en verantwoordelijkheid.
Door het project worden mensen zich ook meer bewust van de noden op het Kiel. Er waren zo te weinig plekken voor jongeren. De pleintjes die er waren, waren soms ook in slechte staat.
Het meest bekende plein op het Kiel was het Alfons de Cocksplein achter het shoppingcentrum Den Tir. Dit plein heeft lang in een negatief daglicht gestaan. Pleintjes worden daardoor nu heropgebouwd.
Door dit signaal en het snel oppikken van dit probleem, kwam er het initiatief van de Youth-Zone.
Jongeren kochten hun eten in de omliggende eettentjes en ze hadden geen plaats om hun eten op te eten. Ze bleven rond en voor deze zaken hangen. De uitbaters deden hun beklag en dit kwam tot bij AREA 2020. We moesten iets doen voor deze jongeren. Er moest meer ruimte komen voor jongeren om hun ding te kunnen doen. Dat zou ook automatisch de overlast weg nemen. Dat werd de Youth-Zone. Hiervoor werd ruimte gecreëerd binnen den Tir met begeleiding van Kras Jeugdwerk. Er is redelijk wat ruimte voorzien en het zit er ‘s middags steeds stampvol. De problematiek van op de straat is weg gehaald en wordt zo nu gecontroleerd.
Ik probeer er iedere week langs te gaan en eet er dan mijn lunch op. Het geeft me de gelegenheid om jongeren uit de wijk tegen te komen. Als jongerencoach ben ik bekend in de wijk en ken ik meer jongeren dan ik effectief begeleid.
Waar werk je nog als jongerencoach in de wijk naast de Youth-Zone en op pleintjes?
Ik heb 2 scholen waar ik nu intensief mee samen werk; het Stedelijk Lyceum Expo en Stedelijk Lyceum Zuid. Deze scholen bezoek ik wekelijks. De andere scholen in de wijk zoals Stedelijk Lyceum Olympiade, Don Bosco Hoboken, KA Hoboken, St. Agnes,... kunnen beroep op mij doen als jongerencoach. Met deze scholen is er ook een contact maar enkel in functie van begeleidingen.
A'REA 2020 is een wijkgericht initiatief van stad Antwerpen dat alle kinderen en jongeren uit Antwerpen-Kiel kansen wil bieden op een succesvolle toekomst. Dit bereiken we door een intense samenwerking met deelnemende scholen, (wijk)organisaties en ouders. Vandaag zijn 15 scholen met 18 verschillende deelnemende vestigingsplaatsen betrokken.
Wil je meer lezen over AREA2020. Dat kan hier!
Wil je meer lezen over de Youth-zone? Dat kan hier!
Voorbije week werd je gefilmd als Jongerencoach door Stamp Media? Hoe was dat?
We zijn deel van Kwadraat, maar werken niet op Kwadraat. Het is mooi om dit duidelijk in beeld te brengen. We mogen niet vergeten dat het project niet altijd helder was voor buitenstaanders. Iedere jongerencoach heeft dezelfde job invulling, maar gaat ook net iets anders te werk naar gelang de noden van de wijk, omdat iedere wijk ook zijn eigen sfeer heeft en daardoor een andere aanpak vraagt. Dit kunnen we nu laten zien en laten ervaren door deze beelden.
Voor mijn wijk heb het voordeel, vind ik, dat ik tot mijn 12 jaar op het Kiel heb gewoond en er steeds naar school ben blijven gaan. Ik heb de wijk zien evolueren tot zoals ze nu vandaag is. Het is leuk om er nog deel van te zijn.
Het grappige is dat ik voor AREA2020 ook ooit gefilmd ben geweest als Jojo in het Atheneum van Hoboken.
En nu dan voor jongerencoaches... Het filmen is wel goed verlopen, ik had het wat intensiever verwacht en dacht dat ik wat zenuwachtiger zou zijn maar dat viel best mee!
Ik kijk erg uit naar het resultaat.
(Zodra de film over de Jongerencoaches ingeblikt is, geven we jou een seintje.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief op onze homepagina of volg ons op Facebook of Instagram! #kwadraatantwerpen)
